मंत्री ईश्वर खंड्रे यांचे राज्यातील नागरिकांना आवाहन : जलस्रोतांमध्ये पीओपी मूर्तींचे विसर्जन करण्यास बंदी
बेंगळूर : गणेश चतुर्थीला प्रत्येक घरात पूजा केली जाणारी गणेशमूर्ती ही पर्यावरणापासून मातीची असावी. पर्यावरणपूरक असलेल्या रंगहीन मातीच्या मूर्तींचीच पूजा करावी, असे आवाहन वन, पर्यावरण आणि जीवशास्त्र मंत्री ईश्वर खंड्रे यांनी राज्यातील नागरिकांना केले आहे. गौरी-गणेशोत्सवादरम्यान सोने, चांदी किंवा मातीपासून बनवलेल्या मूर्तींची पूजा करण्याची परंपरा आहे. तथापि, अलिकडच्या काळात पाण्यात न विरघळणाऱ्या प्लास्टर ऑफ पॅरिस (पीओपी) आणि विषारी जड धातू असलेले रासायनिक रंग-लेपित पीओपी मूर्तींची संख्या वाढली आहे. या मूर्तींच्या विसर्जनामुळे जलचर प्राणी आणि पक्ष्यांचा जीव धोक्यात येत आहे, असे त्यांनी सांगितले.
पर्यावरणाचे रक्षण करा
जल प्रदूषण (प्रतिबंध आणि नियंत्रण) कायदा, 1974 च्या कलम 33(अ) अंतर्गत, राज्यातील नद्या, तलाव, तलाव, धरणे आणि विहिरिंसह कोणत्याही जलस्रोतांमध्ये पीओपी मूर्तींचे विसर्जन करण्यास बंदी घालण्यात आली आहे. जागरुक, जबाबदार नागरिक आणि धार्मिक लोकांनी केवळ पर्यावरणपूरक मातीच्या गणेशमूर्तींची पूजा करावे. तसेच पर्यावरणाचे रक्षण करावे, असे आवाहनही खंड्रे यांनी केले आहे.
नागरिकांसह पशुधनाच्या आरोग्यावर परिणाम
पीओपी गणेश मूर्ती पॅल्शियम, सल्फेट, हेमिहायडेट असलेल्या पावडरपासून बनविल्या जातात. यामध्ये सल्फर, फॉस्फरस, जिप्सम आणि मॅग्नेशियमसह अनेक घातक घटक असतात. अशा मूर्तींवर पारा, पॅडमियम, शिसे आणि कार्बन असलेल्या रासायनिक रंगाचा लेप लावला जातो. सदर मूर्ती तलाव, विहिरी आणि नद्यांमध्ये विसर्जित केल्याने जड धातू पाण्यामध्ये विरघळतात. त्यामुळे याचा नागरिकांसह पशुधनाच्या आरोग्यावर परिणाम करतात. तसेच जलचर प्राण्यांचाही मृत्यू होतो, असेही त्यांनी स्पष्ट केले.
उच्च न्यायालयाच्या आदेशाचे पालन करणे गरजेचे
उत्सव साजरा करताना कोणत्याही समुदायाच्या धार्मिक भावना दुखावण्याचा सरकारचा कोणताही हेतू नाही. तथापि, 15 सप्टेंबर 2023 रोजी सरकारी आदेश जारी करत पर्यावरणाला हानिकारक असलेल्या पीओपी मूर्तींचे उत्पादन, वाहतूक, विक्री आणि विल्हेवाट लावण्यास बंदी घालण्यात आली. अलिकडेच, राज्य उच्च न्यायालयाने या आदेशाची काटेकोरपणे अंमलबजावणी करण्याचे निर्देश दिले आहेत. या पार्श्वभूमीवर जनतेला पर्यावरणपूरक मातीच्या मूर्तींची पूजा करण्याची आणि पर्यावरण वाचवण्याची विनंती मंत्र्यांनी केली आहे.
