मेंदू हा मानवी शरीरातील एक अत्यांत महत्वाचा अवयव आहे. शरीराचे कार्य नियंत्रित करून आवश्यक असलेल्या माहितीचे नियमन करते. मेंदूच्या महत्वाच्या कामामध्ये रक्तदाब नियंत्रित करणे, मज्जासंस्थेवर नियंत्रण ठेवणे, पचनास मदत करणे आणि शरीर योग्यरित्या कार्य करण्यासाठी मिळणारे सिग्नल समन्वयित करणे या गोष्टींचा समावेश होतो. मेंदू क्रिया आणि प्रतिक्रिया नियंत्रित आणि समन्वयित करण्याचे महत्वाचे कार्य करते ज्यामुळे आपल्याला भावना निर्माण होऊन विचार करतो. म्हणून, मेंदू निरोगी ठेवणे महत्वाचे आहे. मेंदूच्या आरोग्यामध्ये सुका मेवा किंवा ड्राय फ्रुट्स महत्त्वाची भूमिका बजावतात. मेंदूचे आरोग्य चांगले राहण्यासाठी अनेक ड्राय फ्रूट्स आपल्या आहारात घेतले पाहीजेत. पाहूया महत्वाचे ड्राय फ्रुट्स.
बदाम
प्रथिने, फायबर, व्हिटॅमिन ई, कॅल्शियम, तांबे आणि मॅग्नेशियमचे भांडार असलेले बदाम मेंदूच्या आरोग्यासाठी एक उत्तम ड्राय फ्रूट आहे. बदाम वयानुसार स्मरणशक्ती कमी होणे आणि किंवा गोष्टी लवकर विसरणे यावर परिणामकारक आहे. भाजलेले बदाम, भिजवलेले बदाम खाल्ल्यास किंवा तृणधान्ये किंवा इतर फळांमध्ये मिसळून खाल्ल्यास बदाम मेंदूसाठी सर्वोत्तम सुका मेवा ठरतो. बदाम स्मूदी किंवा शेक मधून सुद्धा घेऊ शकतो, ज्यामुळे मेंदूचे आरोग्य सुधारते.
भोपळ्याच्या बिया
भोपळ्याच्या बियांमध्ये अँटिऑक्सिडंट्स, मॅग्नेशियम, लोह, तांबे आणि जस्त भरपूर प्रमाणात असतात. भोपळ्याच्या बियांमधील लोह मानसिक संदिग्दता किंवा कमजोरी टाळते, तांबेयुक्त मज्जातंतू सिग्नलिंग राखण्यासाठी, तर मॅग्नेशियम नवीन कौशल्ये शिकण्याची आणि स्मरणशक्ती वाढवते. भोपळ्याच्या बीया न्यूरोडिजेनेरेटिव्ह रोगावर जास्त प्रभावी आहे. मेंदू निरोगी आणि कार्यक्षम ठेवण्यासाठी भोपळ्याच्या बिया चांगल्या असतात यात दुमत नाही.
अक्रोड
मेंदूसाठी ड्रायफ्रूट्सचा विचार केला तर अक्रोड पहील्या पसंतीचा ठरतो. कारण अक्रोडात DHA, पॉलीअनसॅच्युरेटेड ओमेगा-3 फॅटी ऍसिडस्, व्हिटॅमिन ई, प्रथिने, खनिजे, अँटिऑक्सिडंट्स आणि पॉलिफेनॉल असतात. एका संशोधनातून असे दिसून आले आहे की अक्रोड खाल्ल्याने विशेषत: नवीन गोष्टी शिकण्याचे कौशल्य आणि स्मरणशक्ती सुधारते. यामुळे चिंता कमी होते. तसेच जे लोक नियमितपणे अक्रोड खातात त्यांचा मृत्यू दर 20% नी कमी होतो. म्हणून, मेंदूला निरोगी ठेवण्यासाठी दररोज सुमारे 1.6 ते 1.1 ग्रॅम ओमेगा-3 फॅटी ऍसिडस् खाणे पुरेसे आहे जे आक्रोडमध्ये असते.
हेझलनट्स
हेझलनट्समध्ये बी1 इ यासारखी जीवनसत्त्वे , खनिजे, अँटिऑक्सिडंट्स आणि स्निग्ध पदार्थ असतात ज्यामुळे आपला मेंदू सक्रिय आणि निरोगी ठेवण्यासाठी आवश्यक असतात. अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की व्हिटॅमिन ई लोकांच्या वयानुसार होणाऱ्या अल्झायमर, डिमेंशिया आणि पार्किन्सनचा सामना करण्यास मदत करते. शिवाय, थायामिन (व्हिटॅमिन B1) संपूर्ण शरीराच्या निरोगी मज्जातंतूंच्या कार्यामध्ये तसेच आकलनशक्तीसारख्या ज्ञान प्राप्त करण्याच्या मानसिक क्रियामध्ये मोठी भूमिका बजावते. थायमिनची कमतरता ही मेंदूसाठी हानिकारक ठरू शकते त्यामुळे रोजच्या सेवनात हेजलनटचे सेवन केले पाहीजे.
शेंगदाणे
मेंदूच्या आरोग्यासाठी आणखी एक ड्राय फ्रूट म्हणजे शेंगदाणे अत्यंत उपयोगी आहे. सहज उपलब्ध आणि स्वस्त असल्याने नियासिन (व्हिटॅमिन बी 3 आणि व्हिटॅमिन पीपी) जास्त असते. शेंगदाणे हे न्यूरोनल विकास आणि त्याच्या कार्यकुशलतेसाठी प्रमुख घटक म्हणून ओळखले जातात. शिवाय, शेंगदाणे अल्झायमर, पार्किन्सन, स्पाइनल मस्क्यूलर ऍट्रोफी इत्यादीसारख्या न्यूरोडीजनरेटिव्ह इत्यादी समस्यावर अत्यंत उपयोगी आहे. त्यामुळे किमान मूठभर शेंगदाणे आपल्या आहारात असणे महत्वाचे आहे.
