अफगाणिस्तान-हाँगकाँग सलामीचा सामना, उद्या भारताची गाठ संयुक्त अरब अमिरातीशी
वृत्तसंस्था/ दुबई
आशिया चषक टी-20 स्पर्धेतील खंडीय वर्चस्वासाठीची लढाई आज मंगळवारी सुरू होत असून सूर्यकुमार यादवच्या नेतृत्वाखालील भारत आणि इतर सात देशांमधील अंतर पाहता भारताला जेतेपदाचा जबरदस्त दावेदार म्हणणे योग्य ठरेल. अबू धाबीमध्ये अफगाणिस्तान आणि हाँगकाँग यांच्यात होणाऱ्या सामन्याने ही स्पर्धा सुरू होईल. परंतु सर्वांचे लक्ष दुबईवर असेल, जिथे भारतीय संघ बुधवारी त्याच्या सलामीच्या सामन्यात संयुक्त अरब अमिरातीचा सामना करेल.
टी-20 विश्वचषकाची तयारी करण्याच्या दृष्टीने अनेकदा सुयोग्य ठरणाऱ्या या स्पर्धेत अपेक्षांचे ओझे भारतीय संघावर आहे. कारण संतुलन निर्णायकपणे त्याच्या बाजूने झुकले आहे. अंतर्गत वाद आणि बाह्य अपेक्षा असल्या, तरी भारत उद्देश स्पष्ट असलेल्या संघासारखा दिसतो आणि उच्च दबाव असलेल्या स्पर्धांमध्ये स्पष्टता ही बहुतेकदा कच्च्या प्रतिभेपेक्षा जास्त महत्त्वाची असते. जर नेतृत्व आणि प्रतिभेची खोली लक्षात घेतली, तर भारत ही स्पर्धा हरू शकत नाही.
निवड समितीचे अध्यक्ष अजित आगरकर आणि मुख्य प्रशिक्षक गौतम गंभीर यांनी आशियाई क्रिकेट मंडळाने परवानगी दिल्याप्रमाणे 17 सदस्यीय संघाची निवड करण्याचा विचार एकदाही केला नाही. त्याऐवजी त्यांनी आयसीसी स्पर्धांसाठी जशी निवड केली जाते त्याप्रमाणे 15 जणांची निवड केली आहे. त्यासाठी श्रेयस अय्यर आणि यशस्वी जैस्वालसारख्या खेळाडूंना बाहेर ठेवणेही पसंत केले आहे. असे, असले तरी नवव्यांदा (सात एकदिवसीय स्वरूपात आणि एक 2016 मध्ये टी-20 स्वरूपात) खंडीय स्पर्धा जिंकल्याने सूर्यकुमार किंवा मुख्य प्रशिक्षक गौतम गंभीर यांना कोणतेही अतिरिक्त श्रेय मिळणार नाही.
परंतु चषक मिळाला नाही, तर टीकेचा महापूर येईल. कारण टी-20 विश्वचषक साडेचार महिन्यांत भारत आणि श्रीलंका संयुक्तपणे आयोजित करणार आहेत. जागतिक स्पर्धा सुरू होण्यापूर्वी सूर्यकुमार आणि त्यांच्या सहकाऱ्यांचे सुमारे 20 सामने (जर ते आशिया कपच्या अंतिम फेरीत पोहोचले तर) होणार आहेत. त्यामुळे संघरचना योग्यरीत्या तयार करणे हे एक प्रमुख ध्येय असेल. भारत हा एक असा पॉवरहाऊस आहे की, सध्या बीसीसीआयकडे समान ताकदीचे तीन राष्ट्रीय टी-20 संघ खेळवण्याची क्षमता आहे.
सूर्यकुमार आतापर्यंत एक प्रभावी कर्णधार राहिलेला असून त्य्चा 80 टक्के विजयाचा विक्रम आश्चर्यकारक आहे. परंतु आता नेतृत्व करणाऱ्या गटात उपकर्णधार शुभमनही गिल असेल, जो कालांतराने मुंबईकराकडून जबाबदारी स्वीकारेल अशी अपेक्षा आहे. टी-20 कर्णधार आणि कसोटी कर्णधार यांचे कसे जुळते हे निश्चितच मोठ्या उत्सुकतेने पाहिले जाईल. आयपीएलच्या अनुभवामुळे भारतीय फलंदाजांचे टी-20 स्वरूपाकडे मोठ्या प्रमाणात जुळले आहे. पाकिस्तान आणि श्रीलंकासारख्या संघांना त्याच्याशी बरोबरी करणे कठीण झाले आहे. दीड दशकांपूर्वी ते समान पातळीवर होते.
त्यामुळे कोण जिंकू शकतो यापेक्षा भारताला कोण रोखू शकतो याकडे जास्त लक्ष असेल. याबद्दल जास्त आहे. भारताच्या खोलीपुढे पाकिस्तानचे संक्रमणकालीन प्रयोग आणि श्रीलंकेचा पुन्हा उभारणीच्या प्रक्रियेत असलेला संघ यांचा विचार करता ते कमी पडतात. सलमान अली आगाचा पाकिस्तान संघ तऊण आणि ताजे रूप दाखवतो. बाबर आझम आणि मोहम्मद रिझवान यांना वगळणे ही पीसीबीची स्पष्ट कबुली आहे की, प्रतिष्ठेच्या पायी कोणीही संघाला वेठीस धरू शकत नाही. परंतु त्यांचे यश मुख्यत्वे शाहीन शाह आफ्रिदी, हरिस रौफ आणि हसन अली यांच्याकडून भारतीय फलंदाजीविऊद्ध कशी गोलंदाजी होते त्यावर अवलंबून असेल.
शारजाहच्या संथ खेळपट्टीवर त्यांच्या फिरकीपटूंनी वर्चस्व गाजवून तिरंगी स्पर्धेच्या कमी धावसंख्येच्या अंतिम सामन्यात त्यांनी अफगाणिस्तानला 75 धावांनी हरवले. त्यामुळे पाकिस्तानचा आत्मविश्वास थोडा वाढलेला असेल. चरिथ असलंकाच्या नेतृत्वाखालील श्रीलंकाही वाईट नाही, पण स्पर्धेत सहा ते सात सामने जिंकण्याचे सातत्य त्यांच्याकडे आहे का हा एक मोठा प्रश्न आहे. आक्रमक पद्धतीने खेळणाऱ्या बांगलादेशकडेही संपूर्ण स्पर्धेत आव्हान टिकवून ठेवण्याची ताकद नाही. खरे सांगायचे तर, गट ‘ब’मध्ये, बांगलादेश हा हाँगकाँग वगळता बाहेर पडू शकणारा दुसरा संघ वाटतो. यामुळे अफगाणिस्तान हा एकमेव वास्तववादी अडथळा ठरतो. या संघाचे फिरकीपटू रशीद खान, नूर अहमद आणि नवीन खेळाडू ए. गझनफर यांच्या नेतृत्वाखालील मारा मधल्या षटकांमध्ये प्रतिस्पर्ध्यांना दणका देईल अशी अपेक्षा आहे. त्यात भर म्हणजे फलंदाजी पूर्वीपेक्षा अधिक मारक ठरू शकते.
ओमानचे उप-मुख्य प्रशिक्षक सुलक्षण कुलकर्णी यांनी म्हटल्याप्रमाणे, सहसदस्य राष्ट्रे गांगरलेली असतील, पण भारत आणि पाकिस्तानविऊद्धच्या सामन्यांकडे एक संधी म्हणूनही ती पाहतील, जिथे मोठ्या प्रमाणात प्रेक्षक त्यांना खेळ खेळताना पाहू शकतील. भारतीय संघाच्या गटात 12 अनिवासी भारतीय असून त्यापैकी सहा संयुक्त अरब अमिरातीच्या संघात आणि सहा ओमानच्या संघात आहेत. संयुक्त अरब अमिरात, ओमान आणि हाँगकाँगसाठी ही स्पर्धा महत्त्वाची आहे आणि गेल्या काही वर्षांत आपण किती सुधारणा केली आहे हे दाखवण्याची आहे. सूर्यकुमारला गोलंदाजी करणे किंवा जसप्रीत बुमराहला तोंड देणे हा या संघांसाठी एक दुर्मिळ अनुभव असेल.
