पूर्वार्ध
आपल्यापैकी बरेच जण कॉमिक पुस्तके वाचून मोठे झाले आहेत ज्यात अतिमानवी, अलौकिक किंवा अलौकिक क्षमता असलेल्या सुपरहिरोचे वैशिष्टय़ आहे. त्यांना ‘महासत्ता’ म्हणून संबोधले जाते. या विलक्षण शक्तींमुळेच काही पात्रे भिंतींवर उडी मारू शकतात, उडू शकतात आणि इतर गोष्टी करू शकतात. एखाद्या वास्तविक माणसाकडे अशी शक्ती असेल तर ती कशी असेल याची तुम्ही कल्पना करू शकता?
मास्टर चोआ कोक सुई यांना एकदा एका विद्यार्थ्याने अस्सल शक्तीच्या स्रोताबद्दल विचारले होते. त्यांनी सांगितले की अशी अलौकिक शारीरिक शक्ती प्रभावी आणि आश्चर्यकारक असली तरी त्याचा प्रभाव तात्पुरता आहे आणि तो फार काळ टिकत नाही. म्हणूनच ते खरोखर इतके शक्तिशाली नाही. खरी शक्ती ती आहे जी टिकते आणि आध्यात्मिक प्रभाव टाकते.
अस्सल शक्तीचा स्रोत मास्टर चोआ कोक सुईंच्या मते, जर तुम्हाला खरी शक्ती हवी असेल तर तुम्हाला आत जाऊन चारित्र्यनिर्मितीचा सराव करावा लागेल. जर तुमचे चारित्र्य खूप मजबूत असेल तर तुम्ही प्रगती करू शकता आणि वेगाने वाढू शकता. तुमच्या जीवनात येणाऱया कोणत्याही संकटावर त्वरीत मात करू शकता. मास्टर चोआ यांनी चारित्र्यनिर्मितीला कॅरेक्टर बिल्डिंग म्हटले आहे.
मग कॅरेक्टर बिल्डिंग म्हणजे नक्की काय? त्यांनी स्पष्ट केले, की ते प्राणिक हीलिंगमध्ये शिकवलेल्या पाच सद्गुणांच्या दैनंदिन सरावाशी संबंधित आहे.
ते सद्गुण आहेतः
1.प्रेमळ दयाळूपणा आणि गैर-इजा
2.औदार्य आणि गैर-चोरी
3.अचूक समज आणि अचूक अभिव्यक्ती
4.ध्येय आणि प्रयत्नांची स्थिरता आणि आळस नसणे
5.संयम आणि गैर-अती
लक्षात घ्या की हे गुण जोडय़ांमध्ये येतात-करण्यासारख्या गोष्टी (जे योग्य आहे) आणि टाळण्यासारख्या गोष्टी (जे चुकीचे आहे). उदाहरणार्थ, याचा अर्थ असा आहे, की आपण फक्त इतरांप्रती प्रेमळ, दयाळू, सहाय्यक, विनम्र आणि प्रेमळ असण्याची गरज नाही तर आपण कोणालाही शारीरिक, भावनिक, मानसिक किंवा आध्यात्मिकरित्या दुखावण्यापासून दूर राहिले पाहिजे. हे एकत्रितपणे प्रेमळ दयाळूपणा आणि दुखापत न होण्याचा सद्गुण बनवते. म्हणून प्रत्येक सद्गुणाचे दोन्ही पैलू महत्त्वाचे आहेत आणि अशा प्रकारे समतोल असणे आवश्यक आहे.
लहानपणापासूनच आपल्याला आपल्या पालकांकडून “योग्य’’ आणि “अयोग्य’’ काय आहे यानुसार वागायला शिकवले जाते. चांगलं, दयाळू, नैतिक, बलवान आणि नीतिमान असणं ही ‘योग्य’ गोष्ट म्हणून परिभाषित केली जाते. एखाद्या सद्गुणाची व्याख्या सामान्यतः कोणत्याही व्यक्तीमधील वर्तनाची वैशिष्टय़े म्हणून केली जाते.
पुष्कळ आध्यात्मिक परंपरांमध्येही सद्गुणांची व्याख्या केलेली आहे. मास्टर चोआ यांच्या मते, “न्याय, विवेक, संयम आणि धैर्य हे मुख्य गुण आहेत. शास्त्रीय पुरातनतेच्या लिखाणात त्यांचा उल्लेख आढळतो आणि त्यांना ख्रिश्चन परंपरेचे धर्मशास्त्रीय गुण म्हणून संबोधले जाते.’’ हिंदू परंपरेत पतंजलीची योगसूत्रे यम आणि नियमाच्या संकल्पना परिभाषित करतात. या दोन संकल्पना शास्त्रीय योगाच्या (किंवा अष्टांग योग) अष्टांगिक मार्गाचे पहिले दोन अंग बनवतात आणि चारित्र्यनिर्मितीच्या मूलभूत गोष्टी तयार करतात. यम हे नैतिक प्रतिबंध आहेत (करू नयेत अशा गोष्टी) तर नियम म्हणजे जीवनशैलीचे पालन (आम्ही करायलाच हवे) पतंजलीच्या लेखनानुसार चारित्र्यनिर्मिती ही आध्यात्मिक विकासाची पहिली पायरी आहे. विशेष म्हणजे अर्हटिक योगदेखील पतंजलीच्या अष्टांग योगावर आधारित आहे.
मास्टर चोआ कोक सुई यांनी हे खालीलप्रमाणे स्पष्ट केलेः ‘तुम्ही जितके तुमचे सद्गुण विकसित कराल तितके तुमचे देवाशी असलेले नाते अधिक घट्ट होईल.’
कनेक्शन म्हणजे दोन गोष्टींमधील दुवा. प्राणिक उपचाराच्या शिकवणींच्या आधारे आपण आणि आपल्या दैवी आत्म्यात एक ऊर्जावान दुवा आहे. मास्टर चोआ कोक सुई तांत्रिकदृष्टय़ा याला आध्यात्मिक दोर म्हणतात. याला हिंदू परंपरेत अंतखरण किंवा सूत्रात्मन (शब्दशः आत्म्याचा धागा) असेही म्हणतात. मास्टर चोआ यांनी स्पष्ट केले, की आध्यात्मिक कॉर्ड हा आध्यात्मिक ‘अँटेना’ आहे जो उच्च आत्म्याला अवतारित आत्म्याशी जोडतो (उच्च आत्मा आणि अवतारित आत्मा या संकल्पनेची योग म्हणजे काय या शीर्षकाच्या मागील लेखात तपशीलवार चर्चा केली आहे).
मास्टर चोआ यांच्या मते, उच्च आत्मा आणि अवतारित आत्मा यांच्यातील संबंध मजबूत आहे तर इच्छुकाची आध्यात्मिक दोरी रुंद आहे (जाड पाईप सारखी). जर उच्च आत्मा आणि अवतारित आत्मा यांच्यातील संबंध कमकुवत असेल, तर आध्यात्मिक दोर पातळ आहे (कोळय़ाच्या जाळय़ाप्रमाणे). उच्च आत्मा आणि अवतारी आत्मा यांच्यातील संबंध जितका मजबूत असेल तितक्मया वेगाने विद्यार्थ्याची प्रगती होईल. उच्च आत्मा परिपूर्ण नसला तरी तो शुद्ध आहे. अवतारित आत्म्यापेक्षा उच्च आत्मा अतिरिक्त लक्षणीयरीत्या विकसित आहे आणि म्हणूनच तो अवतारित आत्म्याला जीवनाच्या प्रवासात मार्गदर्शन करण्यास सक्षम आहे. विशेषतः, मास्टर चोआ यांच्या मते, ‘प्रकाश, प्रेम, शक्ती आणि स्पष्टता एका मजबूत आध्यात्मिक संबंधातून येतात.’ म्हणून, उच्च आत्मा आणि अवतारित आत्मा यांच्यातील संबंध जितके मजबूत असतील तितके जीवन नितळ होईल. चोआ यांच्या शिकवणींवर आधारितः “जेव्हा सद्गुण जास्त विकसित होतात, याचा अर्थ असा होतो की उच्च आत्म्याचा अवतारित आत्मा आणि शरीरावर अधिक संबंध किंवा नियंत्रण असते. प्रत्येक वेळी तुम्ही हानिकारक कृतीपासून परावृत्त करता तेव्हा तुमच्या उच्च आत्म्याशी संबंध वाढतो. पण प्रत्येक वेळी तुम्ही सद्गुण तोडता तेव्हा संबंध अधिक पातळ होत जातो.
–आज्ञा कोयंडे
