नेव्हिगेशन सिस्टीमचा वापर यशस्वी : ‘इंडिगो’ ठरली लँडिंग करणारी पहिली एअरलाईन
नवी दिल्ली / वृत्तसंस्था
‘गगन’ म्हणजेच जीपीएस सहाय्यित जीईओ ऑगमेंटेड नेव्हिगेशन नावाच्या भारताच्या स्वतःच्या उपग्रहावर आधारित ऑगमेंटेशन सिस्टमद्वारे प्रथमच विमानाचे लँडिंग यशस्वी झाले आहे. स्वदेशी नेव्हिगेशन एअरक्राफ्ट ऑपरेशन सिस्टीम ‘गगन’ वापरून विमान उतरवणारी ‘इंडिगो’ ही देशातील पहिली एअरलाइन बनली आहे. या यशस्वी लँडिगमुळे ‘गगन’ प्रणाली हवाई वाहतूक क्षेत्रात यशस्वी ठरली आहे. तसेच स्वतःची स्वदेशी नेव्हिगेशन एअरक्राफ्ट ऑपरेशन सिस्टीम असलेला भारत हा आशियातील पहिला देश बनला आहे. भारत आता अमेरिका, जपान आणि युरोप या गटात सामील झाला आहे.
राजस्थानमधील अजमेरजवळील छोटय़ा विमानतळावर ‘गगन’ या स्वदेशी नेव्हिगेशन सिस्टीमची चाचणी झाली असून या चाचणीत यश हाती आले आहे. राजस्थानमधील किशनगड विमानतळावर बुधवारी सकाळी एटीआर-72 विमान जीपीएस सहाय्यित जिओ-ऑगमेंटेड नेव्हिगेशन (गगन) वापरून उतरवण्यात आले. केंद्राच्या विमानतळ प्राधिकरणाने आणि भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (इस्रो) यांनी संयुक्तपणे ही नेव्हिगेशन प्रणाली विकसित केली आहे. नागरी विमान वाहतूक महासंचालनालयाने 1 जुलै 2021 नंतर भारतात नोंदणीकृत सर्व विमानांना ‘गगन’ सिस्टीम सुसज्ज करण्याचा आदेश जारी केला आहे.
विमानाच्या लँडिंगसाठी धावपट्टीजवळ येत असताना मार्गदर्शनासाठी ‘गगन’ प्रणाली वापरली जाते. त्याची अचूकता विशेषतः इन्स्ट्रुमेंट लँडिंग सिस्टम (आयएलएस) स्थापन नसलेल्या लहान विमानतळांसाठी उपयुक्त आहे. गगन प्रणाली भारताच्या नागरी विमान वाहतूक क्षेत्राचे आधुनिकीकरण करण्यास सहाय्यभूत ठरणार आहे. तसेच उड्डाणाला होणारा विलंबही कमी होणार आहे. या प्रणालीमुळे इंधनाची मोठी बचत होणार असून उड्डाणाची सुरक्षाही सुधारणार असल्याचे इंडिगो कंपनीने निवेदनात स्पष्ट केले आहे.
